Uiterlijk en anatomie

De steenmarter is een prachtig gestroomlijnd roofdier. Uiterst slim en door zijn lichaam enorm behendig. Gezien zijn botstructuur is hij helemaal gebouwd om te jagen. Springen, rennen, klimmen, graven en zelfs zwemmen maakt dat de steenmarter zich makkelijk kan aanpassen.

Een volwassen steenmarter kan een gewicht halen van 3,5 kilo waarbij het vooral de mannetjes zijn die het zwaarst wegen. Meestal varieert het gewicht tussen de 1,5 en 2,5 kilo. De lengte kan oplopen naar makkelijk 50 cm met een lange pluimachtige staart van 30 cm. 

De steenmarter heeft een makkelijk schoon te houden vacht waarbij vuil en viezigheid wordt afgestoten. Meestal grijsbruin van kleur met een gevorkte bef. Hiermee onderscheid de steenmarter zich in uiterlijk van de boommarter. Deze boommarter heeft een ronde bef. We kennen bij steenmarters een zomer en-wintervacht. De kleur blijft nagenoeg hetzelfde. De verandering in het najaar komt in de ondervacht. Deze wordt dikker en biedt de steenmarter bescherming tegen weersomstandigheden.

De steenmarter beschikt over scherpe snijtanden waarbij het zijn prooi makkelijk kan vastpakken en uiteindelijk opeten. Aan elke voet beschikt de steenmarter over 5 tenen met scherpe nagels waarbij handig gebruik van gemaakt wordt tijdens de jacht. De steenmarter heeft een erg gestroomlijnd lichaam, niets zit hem in de weg. Door het ontbreken van het borstbeen kan de steenmarter zijn ribben indrukken. Dit maakt het mogelijk door openingen van 4 a 5 cm te worstelen. Heeft de opening niet de juiste diameter dan maakt de steenmarter deze graag groter. Als de kop erdoor kan gaat de rest vanzelf. Zijn lange pluimachtige staart helpt hem prima bij het klimmen en maken van sprongen. Sprongen van 2 meter afstand is een koud kunstje. De staart houd de steenmarter perfect in balans. Zowel bij mannetjes als vrouwtjes zijn de geurklieren en reukzin extreem goed ontwikkeld. De geurklieren bevinden zich op de buik in de liesstreek en in de voetzolen. Daarbij beschikt de steenmarter over anaalklieren. Al deze klieren zorgen voor markering van het territorium, afschrikking, oriëntatie en het herkennen van familie of individuele steenmarters.

Net als alle marterachtige beschikken steenmarters ook over een gebogen rug. Hier is de beweging dan ook na, het lijkt tijdens het rennen dat de steenmarter rupsachtige bewegingen maakt. Dit is vaak voor mensen die voor het eerst een steenmarter zien het verschil om onderscheid te maken tussen een steenmarter en (huis)kat.